Wielu utalentowanych krakowian wniosło znaczący wkład w polską i światową naukę. Jednym z nich jest badacz Z. Klemensiewicz.
Mało kto wie, że ten polski wynalazca ma bliskie związki z Ukrainą i przez pewien czas współpracował ze światowej sławy badaczką Marią Skłodowską-Curie. Na tym interesujące fakty się nie kończą. O utalentowanym naukowcu z Krakowa dowiemy się więcej w dalszej części artykułu z portalu krakow-future.eu.
Karty z biografii Z. Klemensiewicza
Z. Klemensiewicz urodził się w Krakowie 24 kwietnia 1886 roku. Rodzina przyszłego wynalazcy należała do klasy średniej. Ojciec uczył historii i geografii w miejscowym gimnazjum, gdzie był też przez długi czas dyrektorem.
Już w wieku 6 lat Zygmunt przeprowadził się z rodzicami do ukraińskiego Lwowa, gdzie mieszkali przez długi czas. We Lwowie uczył się w Gimnazjum im. het. Stanisława Żółkiewskiego. Już w latach szkolnych Z. Klemensiewicz wyróżniał się wielkim talentem do nauki i zdawał śpiewająco wszystkie egzaminy.
Ciekawostką jest, że w tym samym gimnazjum razem z Z. Klemensiewiczem uczył się inny znany profesor i przedstawiciel Szkoły Lwowsko-Warszawskiej – Stanisław Łempicki.
Po ukończeniu gimnazjum Z. Klemensiewicz wstąpił na Uniwersytet Lwowski (obecnie Lwowski Uniwersytet Narodowy im. Iwana Franki). Tutaj postanowił kontynuować swoje badania w dziedzinie fizyki i chemii, napisał też pracę doktorską.
Przez pewien czas Z. Klemensiewicz odbywał staż na różnych uniwersytetach we Francji i Niemczech. W czasie I wojny światowej badacz pracował także w fabryce, w której produkowano leki na kiłę.
Ciekawe, że Z. Klemensiewicz oprócz działalności naukowej lubił również chodzić po górach i uprawiać alpinizm. Podczas własnych wędrówek górskich wykonał wiele zdjęć i zajmował się profesjonalną fotografią.
Po zakończeniu wojny naukowiec wrócił do Lwowa. Zajmował się nauczaniem w Gimnazjum im. Stefana Batorego (później na Politechnice Lwowskiej) i pracował jako profesor na Wydziale Chemii i Fizyki Uniwersytetu Lwowskiego.
W czasie II wojny światowej, gdy Polska była okupowana przez wojska sowieckie, naukowiec został zatrzymany przez NKWD. Następnie Z. Klemensiewicz został skazany na 5 lat więzienia – pobyt w obozach zesłańczych.
Po rehabilitacji niektórych polskich działaczy z dziedziny nauki i kultury, Z. Klemensiewicz wyjechał na emigrację. Pracował na brytyjskim uniwersytecie. Naukowiec wrócił do Polski dopiero w 1956 roku.
Z. Klemensiewicz zmarł w 1963 roku. Został pochowany na cmentarzu w rodzinnym Krakowie.
Działalność naukowa Z. Klemensiewicza
W 1908 roku naukowcowi udało się obronić rozprawę, którą napisał pod kierunkiem lwowskiego profesora Stanisława Tołoczki. Rozprawa Z. Klemensiewicza dotyczyła chemii, a badał w niej jonizujący chlorek rozpuszczalnika. Następnie został doktorem filozofii i miał możliwość pracy w Niemczech.
W tym samym roku Z. Klemensiewicz zdobył stypendium wyjazdowe i wyjechał na staż na Politechnikę w Niemczech. Poznał wówczas niemieckiego profesora, który później w 1918 roku został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie chemii – Fritza Habera. Z. Klemensiewicz pracował w laboratorium Fritza przez 3 lata, aż do 1911 roku.
Interesujące, że właśnie w tym miejscu Z. Klemensiewicz wraz z F. Haberem dokonali nowego odkrycia w nauce. Mianowicie wspólne badania naukowców umożliwiły stworzenie szklanej elektrody. Warto zaznaczyć, że w takiej postaci elektroda miała służyć przez wiele lat, co stało się istotnym wynalazkiem w nauce.
Po powrocie na jakiś czas na Uniwersytet Lwowski Z. Klemensiewicz uzyskał stopień doktora nauk ścisłych i kontynuował swoją działalność w zakresie badań przewodnictwa elektrycznego gazów.
W 1913 roku Z. Klemensiewicz otrzymał kolejną wielką szansę w rozwoju swojej działalności naukowej. Naukowiec dostał stypendium na wyjazd do Paryża. To tu w Instytucie Radowym Z. Klemensiewicz współpracował z wybitną badaczką – M. Skłodowską-Curie.
Na Uniwersytecie Paryskim Z. Klemensiewicz zdobył cenną wiedzę z fizyki i opanował pracę pomiaru radioaktywności pod kierunkiem M. Skłodowskiej-Curie. Pracował w tym miejscu do I wojny światowej. Następnie badacz podjął pracę w innej paryskiej instytucji edukacyjnej – Shepherd Institute.
Głównym obszarem zainteresowań naukowca była chemia fizyczna, szczególne właściwości pierwiastków chemicznych i ich reakcje. Warto dodać, że Z. Klemensiewicz pisał prace naukowe oparte na własnych badaniach. W szczególności w 1909 roku opublikował wspólnie z F. Haberem artykuł na temat wyników badań z elektrodą.
