W Krakowie znajduje się wiele malowniczych miejsc, które zdecydowanie warto obejrzeć. Oprócz zabytków i przytulnych uliczek można również odwiedzić ciekawe miejsca edukacyjne i dowiedzieć się więcej o nauce i technologii, zgodnie z krakow-future.eu.
Wśród tych miejsc na szczególną uwagę zasługuje Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. To właśnie tutaj skupiona jest większość eksponatów związanych z historią polskiego lotnictwa.
Przeczytaj poniższy artykuł, aby dowiedzieć się, dlaczego warto odwiedzić to miejsce, jakie ciekawostki można tu zobaczyć oraz inne fakty z historii muzeum.
Muzeum na terenie dawnego lotniska
Mówiąc o historii Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, warto wspomnieć o miejscu, w którym się ono znajduje. Lokalizacja ta jest bezpośrednio związana z rozwojem lotnictwa w Polsce — to dawne lotnisko Rakowice-Czyżyny, które uznawane jest za jedno z najstarszych lotnisk wojskowych na świecie.
Lotnisko zostało założone w przededniu I wojny światowej, w 1912 roku, kiedy lotnictwo aktywnie rozwijało się w Austro-Węgrzech. Pierwsze lata jego działalności związane były przede wszystkim z ustanowieniem usług pocztowych między kilkoma głównymi miastami w Europie Środkowej.
Później, gdy Polska odzyskała niepodległość, Rakowice-Czyżyny stało się własnością państwa, a władze postanowiły przekształcić je w lotnisko o znaczeniu wojskowym. Wymagało to jednak znacznej rozbudowy lotniska, którą w tamtych latach zajmowało się dowództwo wojskowe. Później do lotniska wojskowego dodano stację lotnictwa cywilnego, co zapoczątkowało lotniczy transport pasażerski w Krakowie, a samo lotnisko stało się drugim co do wielkości w kraju.
W latach międzywojennych lotnisko aktywnie rozwijało się i prosperowało. Wiąże się z nim kilka ważnych wydarzeń w historii Polski. W szczególności było to założenie Niższej Szkoły Pilotów, która szkoliła pierwszych zawodowych pilotów w niepodległej Polsce. Ponadto w 1928 roku na bazie lotniska powstał Akademicki Aeroklub Krakowski.
Aktywny rozwój lotniska przerwała jednak II wojna światowa. W pierwszych dniach września 1939 roku wojska niemieckie wkroczyły do Krakowa i zajęły lotnisko, a jeszcze przed zajęciem miasta przeprowadziły nalot, który uszkodził nowoczesny główny hangar muzeum.
Lotnisko ucierpiało jednak najbardziej, gdy Niemcy zaczęli się wycofywać, ponosząc porażki na froncie. W styczniu 1945 roku opuścili lotnisko, wysadzając hangary i inne budynki. Zamiast tego do Krakowa przybyły wojska radzieckie, przejęły lotnisko i wykorzystywały je na własne potrzeby do końca wojny.
Powstanie muzeum lotnictwa w Krakowie
Po wojnie lotnisko wznowiło pracę, uruchomiono loty cywilne, ale nie trwało to długo. W 1963 roku lotnisko zostało zlikwidowane ze względu na rozwój przyległych terenów i rozbudowę osiedli mieszkaniowych w tej części.
Jednak miejsce, w którym kiedyś działało lotnisko, nie popadło w ruinę. Lokalni działacze, członkowie aeroklubu, wpadli na pomysł stworzenia muzeum lotnictwa jeszcze przed zamknięciem lotniska, ponieważ w latach powojennych w kraju pozostało wiele samolotów. Większość z nich pozostała po wojnie — niemieckie samoloty itp.
Nie było lepszego miejsca na stworzenie muzeum lotnictwa. Dawne lotnisko było najodpowiedniejsze zarówno pod względem wielkości, jak i przeznaczenia.
I tak w 1963 roku Minister Obrony Narodowej przekazał cały teren lotniska, wraz z dużym hangarem, Aeroklubowi PRL. Klub przejął też organizację samego muzeum — początkowo działało ono jako ośrodek wystawowy sprzętu lotniczego przy Krakowskim Aeroklubie. Rok później, zamiast organizowania indywidualnych wystaw, zdecydowano się otworzyć drzwi dla wszystkich zwiedzających, przekształcając obiekt w muzeum.
Od 1967 roku w tym miejscu działa Krakowskie Muzeum Lotnictwa, którego pierwszym dyrektorem został Marian Markowski. Będąc doświadczonym muzealnikiem i pilotem, a także inicjatorem powstania tego miejsca, człowiek ten włożył wiele wysiłku w rozwój muzeum. Marian Markowski swoją karierę rozpoczął w Aeroklubie Krakowskim, z którym spędził znaczną część swojego życia.
Przez długi czas miejsce to znane było pod inną nazwą — Muzeum Lotnictwa i Astronautyki w Krakowie. Tak było aż do lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku.
W 2000 roku muzeum otrzymało nową siedzibę. Obok dawnego lotniska wojskowego powstał nowy trzykondygnacyjny budynek, który z lotu ptaka wygląda jak śmigło. Jest to ciekawy budynek, którego każde skrzydło jest nie tylko elementem designerskiej architektury, ale także funkcjonalną częścią budynku. W dwóch skrzydłach prezentowane są obiekty muzealne, a w innym mieści się biblioteka, kino i inne obiekty.
Wyjątkowe eksponaty Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie to prawdziwa gratka dla entuzjastów techniki i osób zainteresowanych historią lotnictwa. Znajduje się tu wiele unikalnych eksponatów, które zasługują na uwagę. Większość przedmiotów znajdujących się w kolekcji była niegdyś wykorzystywana militarnie, a znaczna część zbiorów muzeum została pozyskana w wyniku owocnej współpracy z innymi podobnymi instytucjami na całym świecie.
Co ciekawego można zobaczyć w muzeum? Przede wszystkim warto zwrócić uwagę na zupełnie wyjątkową rzecz — P.11c, jedyny zachowany na świecie polski jednosilnikowy samolot myśliwski, który służył w polskim lotnictwie wojskowym przed II wojną światową. Swego czasu, w latach trzydziestych XX wieku, myśliwiec ten był uważany za jeden z najlepszych samolotów na świecie, jednak po 1939 roku stracił na znaczeniu i został uznany za przestarzały.
Uwagę zwiedzających przyciągnie również dość duża liczba samolotów z kolekcji Hermanna Göringa, znanej niemieckiej postaci politycznej i wojskowej III Rzeszy, jednego z najbliższych współpracowników Hitlera. Jako wysoko postawiona osoba w nazistowskich Niemczech, Göring nie był pozbawiony uwagi Führera i dysponował znacznym majątkiem. Wśród jego pasji szczególne miejsce zajmowało lotnictwo, które później trafiło do krakowskiego muzeum. Kolekcja została przejęta przez Polskę od Deutsche Luftfahrtsammlung i przekazana do Muzeum Komunikacji, a po 1963 roku przeniesiona do Krakowa i przekazana do Muzeum Lotnictwa Polskiego na stałe.
Pełna lista eksponatów muzeum jest dostępna na stronie internetowej. W muzeum znajdują się również trzy pomniki poświęcone historii lotnictwa, w tym pomnik pilotów wzniesiony w 1970 roku. Został on wzniesiony na cześć pilotów, którzy brali udział w II wojnie światowej.
Inne działania Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
Oprócz gromadzenia obiektów związanych z historią polskiego lotnictwa, muzeum prowadzi również aktywną działalność edukacyjną i kulturalną. Instytucja jest organizatorem szeregu ciekawych wydarzeń, które co roku odbywają się w Krakowie. Przykładowo, co roku muzeum organizuje Małopolski Piknik Lotniczy, czyli największe pokazy lotnicze w południowej Polsce. Wydarzenie obejmuje pokazy niskich lotów i akrobacji w wykonaniu polskich pilotów i gości z zagranicy.
Innym ciekawym projektem muzeum jest NATO 1949-2009, poświęcony rocznicy podpisania Traktatu Północnoatlantyckiego. Główną ideą muzeum jest stworzenie stałej ekspozycji samolotów w barwach państw członkowskich sojuszu.
