Kraków to dawne miasto i turystów przyciąga przede wszystkim centralna część historyczna ze średniowiecznymi zabytkami i architekturą. Ci, którzy zwykle przyjeżdżają do Krakowa na jeden lub dwa dni, mają czas na zwiedzenie głównych obiektów zabytkowych: Wawelu, dzielnicy Kazimierz, Rynku, ulic Floriańskiej i Grodzkiej.
Jednak Kraków ma też nowoczesną architekturę, która zasługuje na równie dużą uwagę. Jeśli więc zastanawiacie się, co zobaczyć, jeśli centrum miasta jest już Wam dobrze znane, warto poświęcić czas na wycieczkę do Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha. To jeden z najciekawszych współczesnych obiektów miasta – pisze krakow-future.eu.
Pomysł na stworzenie muzeum
Muzeum położone jest nad Wisłą. Na przeciwległym brzegu znajduje się średniowieczny Wawel.
Muzeum powstało w 1987 roku. Następnie słynny polski reżyser Andrzej Wajda otrzymał Nagrodę Kioto za całokształt twórczości filmowej i teatralnej. Ta prestiżowa nagroda jest przyznawana przez Fundację Inamori i jest odpowiednikiem Nagrody Nobla w dziedzinie filozofii, sztuki, nauki i technologii. Laureat nagrody otrzymuje złoty medal i 100 milionów jenów. W tym czasie kwota ta wynosiła 1,5 miliona dolarów.
Andrzej Wajda i jego żona Krystyna Zachwatowicz pasjonowali się kulturą japońską. Dla reżysera ta fascynacja zaczęła się już w 1944 roku, kiedy na wystawie w Sukiennicach zobaczył kolekcję sztuki japońskiej Feliksa Jasieńskiego. Otrzymaną nagrodę para postanowiła więc przeznaczyć na utworzenie Fundacji Kyoto – Kraków, której celem była budowa w Krakowie muzeum przechowującego eksponaty dzieł sztuki i kultury japońskiej. Podstawą ekspozycji muzeum miała stać się kolekcja dzieł sztuki japońskiej zebranych przez Feliksa Jasieńskiego. Projekt był wspierany przez rząd japoński i kilku innych patronów, którzy pomogli zebrać fundusze na budowę muzeum.
Praca nad projektem muzeum
Projekt muzeum został opracowany i podarowany miastu przez słynnego japońskiego architekta Aratę Isozakiego. Co więcej, w 2019 roku architekt otrzymał Nagrodę Pritzkera – najbardziej prestiżową na świecie nagrodę w dziedzinie architektury. Nad projektem muzeum pracował wspólnie z krakowskimi architektami Krzysztofem Ingardenem, Jackiem Ewý oraz biurem JET Atelier.
Muzeum miało powstać nad Wisłą. Umiejscowienie stało się decydujące dla projektu budynku. Dla zespołu architektów nie było to łatwe zadanie. Projekt w tak prestiżowej lokalizacji, naprzeciwko Wawelu, musiał być dobrze dostosowany do otoczenia.
W efekcie koryto rzeki znalazło odzwierciedlenie w bryle budynku. Od strony Wzgórza Wawelskiego muzeum przypomina mieniące się w świetle fale rzeki. Jasne kamienne ściany muzeum bez dekoracji nadają obiektowi elegancji. Płaski poziomy budynek z falistym dachem tak harmonijnie wpasowuje się w otaczający krajobraz, że czasami można go przeoczyć. Ze względu na swoją zwięzłość, prostotę form i bezpretensjonalność, które jednocześnie nie są stereotypowe, budynek otrzymał miano „architektonicznego haiku”.
Jednak w czasie budowy muzeum znalazła się również grupa krytyków projektu, którzy uznali bryłę budynku za zbyt mocną imitację krajobrazu, zbyt prostą i naiwną. Stało się oczywiste, że projekt Araty Isozakiego po prostu wyprzedzał swoje czasy.
Architekci starali się nadać budynkowi neutralny kształt, który nie miałby wyraźnego odzwierciedlenia w określonej kulturze lub trendzie w modzie. Postanowili nie skupiać się na klarownym stylu i nie tworzyć struktur, które byłyby widoczne z daleka. Do budowy wykorzystano formy architektury japońskiej. Powściągliwość i skromność były czymś niezwykłym dla architektury polskiej lat 90. W tym czasie głównym trendem w budownictwie była chęć przezwyciężenia szarości i szorstkości radzieckiej architektury z poprzednich lat, dlatego w nowych budynkach dominował dynamizm i jasna kolorystyka.
Budowa i otwarcie muzeum
Budowę muzeum rozpoczęto 2 lipca 1993 roku. Pracowało nad nim 550 pracowników, którzy poświęcili łącznie 300 000 godzin, aby zakończyć prace na czas.
Muzeum zostało otwarte dla zwiedzających w dniu 30 listopada 1994 roku. Początkowo był to oddział Muzeum Narodowego w Krakowie. W 2004 roku muzeum otrzymało status państwowej instytucji kultury i nazwę Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha. W 2007 roku jego nazwa została zmieniona na Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie.
Muzeum otrzymało swoją nazwę „Manggha” od pseudonimu używanego przez kolekcjonera Feliksa Jasieńskiego.
Budowa Galerii Europa – Daleki Wschód
W 2005 roku polscy architekci Krzysztof Ingarden i Jacek Ewý kontynuowali prace nad kompleksem i rozpoczęli projektowanie rozbudowy głównego budynku. W 2014 roku na przedpolu pierwszego budynku rozpoczęto budowę Galerii Europa – Daleki Wschód. 23 czerwca 2015 roku galeria została otwarta dla zwiedzających.
Nowy gmach ma ostrzejsze kształty i bardziej surowy wygląd niż główny. Mieszczą się w nim hale wystawiennicze, pomieszczenia do przygotowywania wystaw, sala konferencyjna, sklepy, magazyny i biura kuratorów. Budynek wykonano z granitu, betonu i szkła z elementami bielonego drewna.
Kolekcja sztuki japońskiej i działalność muzeum Manggha
Muzeum nad Wisłą powstało, aby pomieścić duże zbiory sztuki Dalekiego Wschodu, które znajdowały się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie. Główną ich częścią jest kolekcja sztuki japońskiej, podarowana muzeum w 1920 roku przez wybitnego krytyka sztuki i kolekcjonera Feliksa Jasieńskiego. Ogółem jego kolekcja dzieł sztuki liczyła 15 000 eksponatów, a w muzeum nie starczyło miejsca, aby je wszystkie pomieścić. W 2009 roku cała kolekcja Muzeum Narodowego w Krakowie została przekazana do funduszy muzeum Manggha.
W ekspozycjach muzeum można zobaczyć różnorodne obiekty: drzeworyty, dzieła sztuki zdobniczej i użytkowej – ceramikę, kostiumy, tkaniny i broń. Wszystko to jest podstawą cyklicznych prezentacji o różnorodnej tematyce związanej ze sztuką, kulturą i zwyczajami Japonii.
Ponadto w muzeum odbywają się wystawy czasowe partnerów. Muzeum prowadzi również działalność edukacyjną mającą na celu szerzenie wiedzy o kulturze Japonii i krajów azjatyckich. Zajęcia są przeznaczone dla zwiedzających w różnych kategoriach wiekowych. Dlatego dla dzieci jest proponowany program „Podróż do Japonii”, podczas którego można w ciekawy sposób zapoznać się z japońską sztuką i technologią. Dla studentów są dostępne praktyki. Kursy języka japońskiego może odbywać każdy, dostępne są też zajęcia z ikebany i origami, można zagrać w gry dalekowschodnie, a także wziąć udział w quizach tematycznych poświęconych kulturze i folklorowi Japonii.
Muzeum prowadzi własny kanał Youtube, który zawiera filmy poświęcone sztuce japońskiej, eksponatom muzealnym, a także materiały edukacyjne, recenzje książek, wykłady na tematy japońskie i opowiadające dzieje historii muzeum.
Cesarska wizyta
11 lipca 2002 roku muzeum odwiedzili cesarz Japonii Akihito i cesarzowa Michiko.
29 czerwca 2019 roku w ramach wizyty z okazji 100. rocznicy nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Japonią, muzeum Manggha gościło księcia Akishino i księżniczkę Kiko. Zwiedzili oni wystawę kimon dziecięcych i drzeworytów z kolekcji Feliksa Jasieńskiego.
30 listopada tego samego roku muzeum obchodziło swoje 25-lecie.
Jak dostać się do muzeum?
Muzeum mieści się w Krakowie przy ulicy Marii Konopnickiej 26. Na terenie znajduje się parking dla gości muzeum, do którego wjazd urządzono od strony ulicy Sandomierskiej 5.
